Represje aparatu komunistycznego wobec PSL na Rzeszowszczyźnie w latach 1945

W lipcu 1945 roku w Krakowie powołano do istnienia PSL, partię odwołującą się do pięćdziesięcioletniej tradycji polskiego ruchu ludowego, sprawnie zarządzaną i dysponującą rzeszą działaczy zaprawionych w walce o niepodległość.

PSL posiadało wszelkie predyspozycje do tego, by odegrać znaczącą rolę w odbudowie i rozwoju zniszczonego wojną kraju, tę ewentualność wykluczyło jednak pozostawienie Polski w strefie politycznych wpływów Kremla.

Prezentowany zbiór dokumentów ukazuje makiaweliczne metody, po jakie sięgnęli przywódcy PPR i PZPR, by zniszczyć swoich politycznych oponentów na Rzeszowszczyźnie – autentycznych ludowców spod znaku czterolistnej koniczyny.

Fałszerstwa wyborcze, mordy polityczne, areszty, szantaż, prowokacje, infiltracja agenturalna oraz nieprzebierająca w środkach propaganda doprowadziły już na początku 1947 roku do zasadniczego rozbicia rozwijających się dynamicznie struktur PSL.

Polscy komuniści odnieśli wspomniane "zwycięstwo”, korzystając z protektoratu sowieckiego oraz wykorzystując własny aparat represji, którego trzon tworzyły urzędy bezpieczeństwa oraz sądy i prokuratury wojskowe.

W przedłożonym opracowaniu odnajdujemy także świadectwa wysokiej kultury politycznej, ideowości, poświęcenia i heroizmu polityków z partii Stanisława Mikołajczyka. W wielu przypadkach ich postawy dostarczają ponadczasowych wzorców rozumienia polskiej racji stanu.

Bez wątpienia przemiany, które nastąpiły w Polsce po 1989 roku, wyrosły także na etosie zmagań ludowców w obronie demokracji z lat 1945–1949.